TR
EN
Site İçi Arama
Detaylı Arama
Kazakistan Futbolu: Yepyeni bir Kazakistan 31.10.2014
Kazakistan Futbolu: Yepyeni bir Kazakistan

Futbol Federasyonu'nu 1914'te kuran Kazakistan'ın futbol sahnesine çıkışı 1990'ları buluyor. 1994'te FIFA'ya üye oldular, kısa bir Asya Futbol Konfederasyonu üyeliğinin ardından UEFA şemsiyesine girdiler. Bugüne kadar elle tutulur bir başarıları yok. Ancak Euro 2012 elemelerinde Beranek yönetiminde 13 yeni oyuncuyla büyük bir revizyona gittiler. Şimdi de Yuri Krasnozhan idaresinde Euro 2014 elemelerinde sürpriz bir galibiyet peşinde koşuyorlar.

TamSaha Dergisi / Kasım 2014

Kazakistan Futbol Federasyonu'nun kuruluşu 1914 yılına dayansa da ülkenin Sovyetler Birliği hegemonyasına girmesinin ardından ülke futbolu da Sovyetler Birliği futbolunun bir parçası olarak değerlendirildi. Kazakistan Millî Takımı da ülkenin 1991'de Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasının ardından kuruldu. Kazakistan, ilk millî maçını 1 Haziran 1992'de Türkmenistan'la oynayarak futbol sahnesine adım attı. 1994'te FIFA'ya üye olan Kazakistan Futbol Federasyonu, 2002 yılına kadar Asya Futbol Konfederasyonu'nun üyesi olarak yoluna büyük kıtanın bir parçası olarak devam etti. Kazakların uluslararası alanda ilk sınavı 1996 Asya Uluslar Kupası elemeleri oldu. Ancak ne 1996 ne de 2000 finalleri için vize alabildiler. 2002'de radikal bir kararla AFC'den ayrılıp UEFA'ya üye oldular.

Kazakistan, Dünya Kupası macerasına ilk kez 1998'in elemelerine katıldı. O dönemde AFC üyesi olan Kazakistan, 9. Grup'ta Pakistan ve Irak'la eşleşti. Belki kimse Kazaklardan böyle bir başarı beklemiyordu ama onlar iki rakiplerini de içeride dışarıda yenmeyi başararak grubu 12 puanla ilk sırada tamamladılar. Evlerinde 3-0 mağlup ettikleri Pakistan'ı deplasmanda 7-0'la bozguna uğratmaları, elde ettikleri en çarpıcı galibiyet olarak tarihlerine geçti. Irak'ı ise deplasmanda 2-1, içeride de 3-1'lik skorlarla mağlup ederek gruptan çıkmayı başardılar.

Ancak elemelerin ikinci turunda o kadar şanslı değillerdi. Bu kez çok daha güçlü rakiplerle eşleşmişlerdi ve Güney Kore, Japonya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Özbekistan'ın yer aldığı bu gruptan çıkmaları hiç de kolay görünmüyordu. 8 maçın sonunda grup sonuncusu oldular ama yine de elde ettikleri 1 galibiyet, 3 beraberlik küçümsenemezdi. Bu üç beraberliğin ikisini, grubu açık ara ilk iki sırada bitiren Güney Kore ve Japonya'dan almaları da çarpıcıydı. Diğer beraberliklerini Özbekistan karşısında elde ettiler, tek galibiyetlerine ise Birleşik Arap Emirlikleri'ni 3-0 yenerek ulaştılar. Yine de 7 golle grubun en az gol atan ve 19 golle grubun en çok gol yiyen takımı olmaktan kurtulamadılar.

2002 Dünya Kupası elemelerinde Kazakistan bu kez Asya'nın 6. Grubu'nda yer aldı. Gruptaki diğer takımlar ise bir önceki elemelerde olduğu gibi Irak'ın yanı sıra Nepal ve Macau'ydu. Ancak Kazakistan bu defa averajla Irak'ın arkasında kalarak gruptan çıkamadı. İki takım, birbirleriyle oynadıkları iki maçtan da 1-1 beraberlikle ayrılmış, ancak Irak, Nepal maçlarını 9-1 ve 4-2, Macau maçlarını da 8-0 ve 5-0 gibi farklı skorlarla kazanmıştı. Dolayısıyla Macau'yu 5-0 ve 3-0, Nepal'i de 6-0 ve 4-0 yenen Kazakistan'ın nefesi Irak'ı gol averajıyla geçmeye yetmedi.

Kazakistan'ı 2006 Dünya Kupası elemelerinde ilk defa Avrupa kıtasında ve üstelik Millî Takımımızla aynı grupta görüyoruz. Ukrayna'nın ilk sırada tamamlayarak finallere direkt katıldığı, Millî Takımımızın ise ikinci sırayı elde ederek baraj maçı oynadığı ancak İsviçre'yi geçemediği o elemelerde Kazakistan yine grup sonuncusu olmuştu. Grup, Türkiye, Ukrayna, Danimarka, Yunanistan, Arnavutluk, Gürcistan ve Kazakistan'dan oluşmuştu. Ukrayna'nın 25 puanla birinci, Türkiye'nin 23 puanla ikinci, Danimarka'nın 22 puanla üçüncü, Yunanistan'ın 21 puanla dördüncü, Arnavutluk'un 13 puanla beşinci ve Gürcistan'ın 10 puanla altıncı olduğu grubu Kazakistan sadece 1 puanla tamamlayabilmişti. Üstelik sadece 6 gol atarken, kalelerinde 23 gol görmüşlerdi.

Kazakistan, 2006 elemelerinde en farklı iki mağlubiyetini de Millî Takımımızdan aldı. Türkiye'deki maç 4-0, Kazakistan'daki karşılaşma ise 6-0 sona erdi. Türkiye'den sonra Kazakistan'ı en farklı yenebilen ülke, 3-0'lık galibiyetle Danimarka oldu. Danimarka'ya evlerinde de 2-1 mağlup oldular. Grubu lider bitiren Ukrayna'ya 2-1 ve 2-0, Yunanistan'a 3-1 ve 2-1, Arnavutluk'a 1-0 ve 2-1, Gürcistan'a da 2-1 yenildiler. Tek puanlarını Gürcistan deplasmanından golsüz beraberlikle çıkardılar. Attıkları 6 golün altında ise 6 farklı oyuncunun, Kapovich, Baltiev, Kenzhekhanov, Nizovtsev, Zhalmagambetov ve Kuchma'nın imzaları vardı.

Kazaklar, Avrupa Şampiyonası elemelerinde ise ilk kez Euro 2008 için yer aldı. Bu defa gruplarında Polonya, Portekiz, Sırbistan, Finlandiya, Belçika gibi kendilerinden daha üst kategori takımların yanı sıra baş edebilecekleri Azerbaycan ve Ermenistan da yer alıyordu. Elbette bu gruptan çıkmaları söz konusu değildi. Ama Kazakistan futbol tarihi açısından ilkler de Euro 2008 elemelerinde gerçekleşti. Kazaklar, UEFA'ya katıldıktan sonra ilk resmi galibiyetlerini Euro 2008 elemelerinde Sırbistan gibi güçlü bir rakibi 2-1 yenerek elde etti. Bununla da kalmadılar, deplasmanda Ermenistan'ı da 1-0 'lık skorla mağlup ederek elemeleri iki galibiyetle tamamladılar. Dört beraberliklerini ise hem iç sahada hem de deplasmanlarda Azerbaycan ve Belçika karşısında aldılar. Polonya'nın 28 puanla lider, Portekiz'in 27 puanla ikinci sırada yer aldığı grupta 24 puanlı Sırbistan ve Finlandiya ile 18 puanlı Belçika'nın ardından 10 puanla altıncı sırayı elde ettiler. 9 puanlı Ermenistan ve 5 puanlı Azerbaycan'ın üzerine çıkmaları, Kazak futbolu adına bir aşama olarak değerlendirilmeli. Üstelik bu defa attıkları 11 gole karşılık 21 gol yemeleri ve 14 maçı eksi 10 averajla tamamlamaları da kolay kolay teslim olmadıklarının göstergesiydi. En farklı yenilgilerini Polonya ve Portekiz deplasmanlarında 3-1 ve 3-0'lık skorlarla aldılar, başka hiçbir maçta kalelerinde üç gol görmediler.

2010 Dünya Kupası elemelerinde İngiltere, Ukrayna, Hırvatistan, Belarus ve Andora ile 6. Grup'u paylaşan Kazakistan, en kötü eleme performanslarından birini yaşadı ve Euro 2008 elemelerini çok aradı. İngiltere'nin 27 puanla ligder bitirdiği grupta Ukrayna'nın 21, Hırvatistan'ın 20, Belarus'un 13 puanı varken, Kazakistan 6 puanla sadece puansız Andorra'yı geçebildi. Tahmin ettiğiniz gibi o 6 puanı da Andorra'yı iki maçta da 3-1 ve 3-0'lık skorlarla yenerek elde ettiler. Andorra dışındaki bütün rakiplerine ise içeride dışarıda mağlup oldular. Attıkları 11 golün 6'sını Andorra ağlarına gönderdiler. Diğer rakipleriyle oynadıkları 8 maçta 28 gol yiyerek çok kötü bir savunma performansı gösterdiler. İngiltere'ye 5-1 ve 4-0, Hırvatistan'a 3-0, Ukrayna'ya 3-1, Belarus'a 5-1 ve 4-0 yenildikleri maçlarda adeta hezimete uğradılar. 2-1'lik Ukrayna ve Hırvatistan yenilgileri ise onurlu mağlubiyetler sınıfından sayıldı. Bu grupta attıkları 11 golün altında Ostapenko ve Khizhnichenko'nun üçer imzası vardı. Diğer gollerini ise Uzdenov, Kukeyev, Abdulin, Nusserbayev ve Baltiev kaydetmişti.

Gelelim Kazakistan'ın Millî Takımımızla birlikte yer aldığı 2012 Avrupa Şampiyonası eleme grubundaki performansına. Almanya, Türkiye, Belçika, Avusturya ve Azerbaycan'ın yer aldığı grubu 10 maçta 1 galibiyet 1 beraberlik ve 9 yenilgiyle 4 puan toplayarak son sırada bitirdiler. Attıkları 6 gole karşılık kalelerinde 24 gol gördüler. Gruba evlerinde uğradıkları 3-0'lık Türkiye yenilgisiyle başladılar, ardından Avusturya deplasmanından 2-0'lık yenilgiyle döndüler. Ancak bu maçta gerçekten şanssızdılar. Çünkü iki golü de 90 artılarda kalelerinde gördüler ve önemli bir sürprizi kaçırdılar. Eve dönüşlerinde Belçika'ya 2-0, Almanya'ya da 3-0 mağlup oldular. Almanya deplasmanında ise 4-0 kaybettiler. Gruptaki en mutlu günleri 3 Haziran'dı. O güne kadar tek puan bile alamadan ve tek gol bile atamadan gelen Kazakistan, 3 Haziran'da Azerbaycan'ı Astana Arena'da 2-1 yenmeyi başardı. İki gollerinin altında da Sergei Gridin'in imzası vardı.

Kazakistan, Euro 2012 elemelerinde ilk 6 maçta tam 31 farklı oyuncuya şans tanıyarak bir kadro istikrarı yakalayamadı. Zaten ilk dört maçı kaybettikten sonra Alman Teknik Direktör Bernd Storck'un görevine son verdiler ve takımın başına Çek Teknik Direktör Miroslav Beranek'i getirdiler. Beranek ilk maçında Almanya deplasmanında 4-0'lık yenilgiyle karşılaşsa da Kazakistan'a 2-1'lik Azerbaycan galibiyetini hediye eden adam oldu. Kullanılan oyuncu sayısının fazlalığında da bu teknik direktör değişikliğiyle birlikte yapılan kadro revizyonunun büyük rolü bulunuyor. Storck 4 maçta 18 farklı oyuncuya şans tanırken, yerine gelen Beranek, iki maçta 13 yeni oyuncuya forma verdi. Beranek'in ilk maçı olan ve 4-0 kaybedilen Almanya karşılaşmasına Kazakistan ilk on birinde 5 farklı oyuncuyla çıktı. Sonradan oyuna giren üç oyuncudan ikisi de Euro 2012 elemelerinde ilk defa görev verilen isimlerdi. Ancak Beranek kadroya asıl neşteri Azerbaycan maçında vurdu ve sonucunu da 2-1'lik galibiyetle aldı. Azerbaycan maçında Kazakistan kadrosunda eski dönemden sadece üç oyuncu yer alabilmişti; Heinrcih Scmidtgal, Kazbek Geteriyev ve Sergei Ostapenko. Beranek, ilk maçında şans tanıdığı oyunculardan Vladislav Chernyshov, Maksat Bayzhanov, Zhambyl Kukeyev, Kairat Nurdauletov, Ulan Konysbayev ve Anton Chichulin'in yanı sıra Roman Nesterenko, Yuri Logvinenko, Samat Smakov, Mukhtar Mukhtarov, Sergei Gridin ve Marat Khairullin'i de Euro 2012 elemelerinde ilk kez oynattı. Kazakistan'ın elemelerdeki iki golü de millî formayı ilk kez giyen 24 yaşındaki orta saha oyuncusu Sergei Gridin tarafından kaydedildi. Kazaklar o turnuvada gruptaki son sürprizlerini de Avusturya ile golsüz berabere kalarak yaptı.

2014 Dünya Kupası elemelerini yine Barenek yönetiminde oynadılar ve 10 maçta 1 galibiyet, 2 beraberlikle 5 puan topladılar. Attıkları 6 gole karşılık kalelerinde 21 gol gördüler. Almanya, İsveç, Avusturya, İrlanda Cumhuriyeti ve Faroe Adaları ile paylaştıkları grupta Faroe Adaları'nı içeride 2-1 yenip deplasmanda 1-1 berabere kalırken, ikinci beraberliklerini yine Avusturya karşısında 0-0'la aldılar.

Yuri Krasnozhan yönetiminde başladıkları Euro 2016 elemelerinde ise Letonya ile golsüz berabere kaldıktan sonra Hollanda'ya deplasmanda kök söktürdüler. İlk yarısını 1-0 önde tamamladıkları maçın 62. dakikasında kadar direndiler. O dakikada beraberlik golünü yedikten sonra 64. dakikada 10 kişi kalınca gardları düştü ve son 8 dakikada iki gol daha yiyerek 3-1 kaybettiler.

Çek Cumhuriyeti'ne evlerinde 4-2 yenildikleri maçta ise çok koşan, rakibi bozan bir takım görüntüsü sergileseler de savunmada yaptıkları basit hatalar dikkat çekti. Kazaklar adına dikkat çeken bir başka durum ise grupta attıkları üç golün de kornerlerden gelmesiydi.

Teknik Direktör Yuri Krasnozhan

Kazakistan A Millî Takım Teknik Direktörü Yuri Krasnozhan, 7 Haziran 1963 Nalçik doğumlu. Futbola da doğduğu şehrin takımı olan Spartak Nalchik'te başlayan ve futbolculuk kariyeri boyunca bu ekibin dışında Rusya'nın FC Avtozapchast Baksan takımında da forma giyen Kraznozhan, teknik direktörlük kariyerinin 1993-2004 arasındaki yıllarda ise futbolculuk döneminde oynadığı takımlar olan FC Avtozapchast Baksan ile Spartak Nalchik'te antrenörlük yaptı. 2004'te Spartak Nalchik teknik direktörlüğüne getirilen ve bir sene sonra ekibinin Rusya Premier Ligi'ne yükselmesini sağlayan 51 yaşındaki teknik adam 2010'da ise bu takımdaki görevinden ayrıldı. Bu dönemin ardından Lokomotiv Moskova, Rusya A2 Millî Takımı, Anzhi, Kuban Krasnodar ve Terek Grozny gibi ekipleri kısa süreli çalıştıran Krasnozhan, Şubat 2014'te Kazakistan Millî Takım Teknik Direktörlüğüne getirildi.