Basic HTML Version
1972 y›l›nda Jozef Venglos ve Jan
Fabera’n›n çal›flt›rd›¤› Çekoslo-
vakya U23 Tak›m› Avrupa fiampi-
yonlu¤u’nu elde eder. Bu tak›m›n
temelini oluflturdu¤u A Millî Ta-
k›m ise 1976 y›l›nda Avrupa fiam-
piyonu olarak “müzmin ikinci”
Çekoslovakya’ya ilk büyük bafla-
r›y› kazand›r›r. Yugoslavya’da dü-
zenlenen turnuvada yar› finalde
Hollanda’y› 3-1, finalde de Fede-
ral Almanya’y› penalt› at›fllar› so-
nucu ma¤lup eden Çekler kupay›
havaya kald›r›r. Bu tak›m›n Viktor
gibi müthifl bir kalecisi, Ondros
gibi sa¤lam bir defans oyuncusu,
orta sahada da Panenka ve Mo-
der’in oluflturdu¤u çok iyi bir tan-
demi vard›r.
Hemen hemen ayn› tak›m, Jozef
Venglos yönetiminde 1980 y›l›n-
da ‹talya’da düzenlenen Avrupa
fiampiyonas›’nda üçüncü olur.
Ayn› y›l Moskova Olimpiyatla-
r›’nda ise alt›n madalya kazan›r.
1993 y›l›nda Do¤u Blo¤u’nun da-
¤›lmas›n›n ard›ndan Çekoslovak-
ya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya
olarak ikiye ayr›l›r. Bunun sonu-
cunda yeni bir Çek Cumhuriyeti
tak›m› oluflturulur. Bu tak›m
1996’da ‹ngiltere’de düzenlenen
Avrupa fiampiyonas›’nda müthifl
bir performans gösterirken, final-
de Almanya’ya alt›n golle 2-1
ma¤lup olur.
Euro 96 finallerinde Almanya,
‹talya ve Rusya ile ayn› grupta yer
alan Çeklerin ifli bafllang›çta hiç
de kolay görünmez. Pavel Ned-
ved’li, Karel Poborsky’li, Pavel
Kuka’l›, Jiri Nemec’li ve Fener-
bahçeli Michal Kadlec’in babas›
Miroslav Kadlec’li o kadro, grup
maçlar›na 2-0’l›k Almanya yenil-
gisiyle bafllad›¤›nda da kötümser
tahminciler hakl› ç›kt›klar›n› dü-
flünür. Lâkin Dusan Uhrin’in ö¤-
rencilerinin söyleyecek sözleri
vard›r. ‹talya’y› Nedved ve
Bejbl’›n golleriyle 2-1 yenen Çek-
ler için Rusya ile oynayacaklar›
son grup maç› bir tür finale dö-
nüflmüfltür. Ruslar karfl›s›nda Suc-
hoparek ve Kuka’n›n golleriyle ilk
20 dakikada 2-0’› yakalayan Çek-
ler, art›k ‹talya’n›n Almanya karfl›-
s›nda hangi skoru alaca¤›n› da
umursamamaktad›r. Fakat ifller
hiç de beklendi¤i gibi gitmez.
Ruslar ikinci yar›da Mostovoi,
Tetradze ve Beschastnykh’le üç
gol bulup 85. dakikaya 3-2 önde
girdiklerinde Çekler için eve dö-
nüfl uça¤›n›n bileti kesilmek üze-
redir. Ancak son sözü 88. dakika-
da Smicer söyler. 3-3’lük beraber-
lik, Çeklerin grubu ‹talya ile ayn›
puanda bitirdi¤ine iflaret etmekte-
dir. ‹talyanlar art› 1 averaj önde
olsa da bu organizasyonda s›rala-
may› iki tak›m›n kendi aras›nda
oynad›¤› maç belirledi¤inden
Çekler ikinci olup çeyrek finale
yükselirken eve dönüfl uça¤›na
‹talyanlar biner. Çeyrek finalde
Portekiz engelini Poborsky’nin
tek golüyle geçen Çekler, yar› fi-
A
vrupa’yla efl zamanl› olarak 19.
yüzy›l›n son y›llar›nda popülerle-
flen futbol, Çek Krall›¤› toprakla-
r›nda 1890’l› y›llarda yayg›nlaflmaya
bafllar. 1892 y›l›nda Slavia, 1893’te
Sparta Prag tak›mlar› kurulur. 1896 y›-
l›nda ilk lig flampiyonas› düzenlenir ve
her y›l düzenlenmeye devam eder.
Böyle bir organizasyon, bir üst kurum
olmaks›z›n sa¤l›kl› iflleyemedi¤i için
Çek Futbol Federasyonu 19 Ekim
1901’de kurulur. 1907 y›l›nda FIFA ta-
raf›ndan kabul edilen Çek Futbol Fede-
rasyonu’nun üyeli¤i, ülke o s›rada
Avusturya-Macaristan ‹mparatorlu-
¤u’nun bir parças› oldu¤u için bir sene
sonra iptal edilir. Çek Krall›¤›, Çekoslo-
vakya olarak ba¤›ms›zl›¤›n› 1918 y›l›n-
da kazand›ktan 5 y›l sonra 1923 y›l›nda
FIFA’ya bir kez daha üye olarak al›n›r.
FIFA’ya üye olmad›¤› 16 y›l süresince
1911 y›l›nda düzenlenen Avrupa Ama-
törler fiampiyonas›’nda zafer kazanan
Çek Cumhuriyeti, 1920 Antwerp Olim-
piyatlar›’nda ikinci olur. Fakat bu ikin-
cili¤in sebebi sahada al›nan ma¤lubiyet
de¤il, Çek oyuncular›n maç›n 39. daki-
kas›nda hakemin karar›na k›z›p sahay›
terk etmesidir.
Çekoslovakya 1934 y›l›nda düzenle-
nen ikinci Dünya Kupas›’nda Planicka,
Puc ve Nejedly gibi oyuncular›n›n kat-
k›lar›yla ikinci olur. fiampiyonlu¤u, fi-
nalin uzatmalar›nda 2-1 yenildikleri
‹talya’ya kaybederler.
1960 y›l›nda düzenlenen ilk Avrupa
fiampiyonas›’na kat›lma baflar›s›n› gös-
teren Çekoslovakya Millî Tak›m›, yar›
finalde Sovyetler Birli¤i’ne 3-0 ma¤lup
olsa da üçüncülük maç›nda ev sahibi
Fransa’y› 2-0 yenmeyi baflar›r. Bu bafla-
r› 2 sene sonra düzenlenen Dünya Ku-
pas›’ndaki daha büyük baflar›n›n yolu-
nu açar. fiili’de düzenlenen kupada Çe-
koslovakya finale yükselir. Ancak bu
defa da Brezilya’ya 3-1 ma¤lup olup bir
kez daha finalde kaybetmenin üzüntü-
sünü yaflarlar. Josef Masopust’un turnu-
va sonras› “Avrupa’n›n En ‹yi Futbolcu-
su” ödülünü almas› bir tesellidir Çekler
için. 1960 Avrupa fiampiyonas› ve
1962 Dünya Kupas›’n›n tak›mlar›n› ça-
l›flt›ran Rudolf Vytlacil, 1964 Tokyo
Olimpiyatlar›’nda finalde bu kez Maca-
ristan’a kaybederken, Çekler yine ikin-
cili¤e tak›l›p kal›r.
27
26
Yeni bir ç›k›fl peflinde
1890’li yıllarda tanıştıkları
meşin yuvarlağı hem çabuk
sevdiler hem de oyunun
inceliklerini hızla öğrendiler.
1934 ve 1962 Dünya
Kupası’nda şampiyonluğu
finalde kaçırsalar da Josef
Venglos’la altın çağlarına
ulaştılar. 1972’de Avrupa
Şampiyonu yaptığı U23
kadrosunu A takıma taşıyan
Venglos, 1976’da Avrupa
Şampiyonluğu ile noktalanan
en büyük zaferin baş
mimarıydı. 1980’deki
Olimpiyat Şampiyonluğu’nun
altında da yine onun imzası
vardı. 1996’daki Avrupa
ikinciliği ise pek çok Çek
oyuncuyu Avrupa’nın en
“çekici” yıldızları yaptı. Artık o
“altın jenerasyon” yok ama
Çekler eski günlerinin peşinden
inatla koşmayı sürdürüyor.
Çek Futbolu
Yükselen de¤er
6 Aral›k 1963 do¤umlu teknik adam, Bi-
lek’in görevine son verilmesi ve 2014 Dün-
ya Kupas› elemelerinin bitmesinin ard›ndan
Çek Cumhuriyeti Millî Tak›m›’n›n bafl›na
getirildi. Bilek’in aksine, parlak bir futbol
geçmifli olmayan Vrba, üst düzeyde sadece
1984-85 döneminde Banik Ostrava forma-
s›n› giydi. 1994’te altyap›s›ndan yetiflti¤i FC
Prerov’da futbolu b›rakan Vrba, ayn› tak›m-
da teknik direktörlü¤e ilk ad›m›n› att›.
1996-2004 döneminde yard›mc› antrenör
oldu¤u Banik Ostrava’n›n ard›ndan iki se-
zon Puchov’da çal›flan Vrba’n›n y›ld›z›,
2006’da gitti¤i Zilina’y› Slovakya flampiyo-
nu yapmas›yla parlad›. Zilina’y› çal›flt›rd›¤›
dönemde Slovakya Millî Tak›m›’n›n da yar-
d›mc› antrenörlü¤ünü üstlenen Vrba,
2008’de bafl›na geçti¤i Viktoria Plzen’de
adeta destan yazd›. Geçmiflte s›radan bir
tak›m olan Viktoria’ya 2010-11 ve 2012-13
sezonlar›nda iki lig flampiyonlu¤u kazand›-
ran Vrba, 2009-10 sezonunu kupa, 2011’i
de Süper Kupa ile tamamlayarak baflar›lar›-
n› taçland›rd›. Çekler, 2010, 2011, 2012
ve2013’te üst üste dört sene boyunca y›l›n
teknik direktörü seçilen Vrba’dan millî ta-
k›mlar›nda da ayn› baflar›y› bekliyor.
Pavel Vrba
Teknik Direktör
1976’n›n Avrupa flampiyonu Çekoslovakya