Basic HTML Version
uzak tutmaktayd›. Öyle ki kazand›k-
lar› flampiyonluklar›n yan› s›ra Real
Madrid, 20 defa ligi ikinci s›rada ta-
mamlarken, Barcelona da 22 kez
ikincilik payesini alm›flt›. ‹ki tak›m›n
ilk iki s›ray› paylaflt›klar› sezon say›-
s›ysa 25 ve bir mucize olmazsa için-
de bulundu¤umuz sezon bu say›
26’ya da ç›kacak. Bu hemen hemen
üç sezonda bir söz konusu iki tak›m
haricinde kalan tak›mlar›n zirveye
yaklaflmay› dahi baflaramayaca¤›
anlam›na geliyor.
Peki Real Madrid ve Barcelona ol-
masayd› da ‹spanya Ligi’nde s›rala-
malar sanki puan cetvelinde onlar›n
bulunduklar› sat›rlar silinmifl gibi de-
¤erlendirilseydi nas›l bir tabloyla
karfl›lafl›rd›k? Bu flekilde bir hesapla-
ma yap›lmas› halinde, Real Madrid
ve Barcelona’s›z ‹spanya futbolunun
en büyü¤ü olarak karfl›m›za Atletico
Madrid ç›kacakt›. Baflkent temsilcisi
hâlihaz›rda bulunan 9 flampiyonlu-
¤una ek olarak, Real Madrid ve Bar-
celona’s›z bir “harikalar diyar›nda”
11 flampiyonluk daha elde edecek
ve toplam flampiyonluk say›s›n› 20
yapacakt›. Onlar›, müzesindeki La
Liga kupalar› say›s›n› 8’den 18’e
yükseltecek olan Athletic Bilbao iz-
leyecekti. Valencia da 6 flampiyon-
lu¤unun yan›na 10 adet daha iliflti-
recek ve ‹spanyol futbolundaki yeni
hegemonya da bu üç tak›mdan olu-
flacakt›.
Bu üçlünün yan› s›ra, normalde iki
kez ligi zirvede tamamlayan Real
Sociedad da bu mutlulu¤u fazladan
dört kez daha yaflayacakt›. Deporti-
vo’nun 2000 y›l›ndaki zaferi de tari-
hinin tek flampiyonlu¤u olarak de¤il
de 6 flampiyonlu¤undan biri olarak
adland›r›lacakt›. Birer kez La Li-
ga’n›n zirvesini fethetmifl olan düfl-
man kardefller Sevilla ile Betis’tense
ilki 3, ikincisi 1 flampiyonluk daha
yaflayacakt›. fiampiyonlu¤un tad›n›
normalde hiç alamam›fl olan tak›m-
lardansa Villarreal, Espanyol ve Las
Palmas ikifler, Mallorca, Sporting Gi-
jon ve Real Zaragoza ise birer kez
bu zevke varacakt›.
‹skoçya
Derbi dendi¤inde belki de ak›llara
gelen ilk rekabetlerdendir Celtic-
Rangers çekiflmesi. Sektaryan bir te-
mele dayal› rekabetin sadece futbol
sahas›yla s›n›rl› kalmamas›, elbette
onun dünya genelinde çok daha faz-
la dikkat çekmesine yol açm›flt›r
ama salt sportif baflar›lara bak›ld›-
¤›nda bile Celtic-Rangers rekabeti-
nin dünyada efline az rastlan›r bir re-
kabet oldu¤unu söylemek mümkün-
dür. Öyle ki bu iki kulüp ‹skoç fut-
bolu kavram›n›n içini neredeyse ta-
mamen kendi bafllar›na doldurmak-
tad›r.
‹skoçya’da 1890’da bafllayan ligde
bugüne dek 114 sezon geride kal›r-
ken bu 114 sezonun 96’s›nda Celtic
veya Rangers yar›fl› en önde tamam-
lad›. Bu da tüm sezonlar›n yüzde
84’üne denk geliyor. Onlar›n hari-
cindeyse 9 farkl› tak›m toplamda 19
flampiyonluk görmüfl durumda (bir
flampiyonluk paylafl›ld›¤› için 114
sezonda 115 flampiyonluk ç›k›yor
ortaya). Böyle bir ikili hegemonya,
baflka hiçbir geliflmifl futbol ülkesin-
de yok!
Celtic ile Rangers’›n ‹skoç Ligi’nde
ilk iki s›ray› parsellemeleri, Real
Madrid ile Barcelona’n›n bu alanda
‹spanya’da yapt›klar›n›n da çok öte-
sinde. Celtic 31 kez ligi ikinci s›rada
bitirirken, Rangers da 29 defa zirve-
nin en yak›n takipçisi olmufl. 47 se-
zondaysa ilk iki s›ray› bu iki tak›m
parsellemifl.
Celtic ile Rangers olmasayd› herhal-
de ‹skoç futbolu diye bir fley de ol-
mazd› ama yine de yaz›n›n varsa-
y›msal yap›s›na uygun biçimde bu
iki tak›m olmadan ‹skoçya’da lig
flampiyonluklar› tablosunun nas›l fle-
killendi¤ine bak›l›rsa, zirvede He-
arts’›n yer ald›¤› göze çarp›yor. Nor-
mal flartlar alt›nda 4 flampiyonlu¤u
bulunan Edinburgh temsilcisi, Old
Firm’süz ortamda hanesine 24 flam-
piyonluk daha yazd›r›p toplam zafer
say›s›n› 28’e ç›karabilecekti. He-
arts’› 4 flampiyonlu¤unun üzerine 19
ilave edip 23’e ulaflan Aberdeen ta-
kip ederken, aslen 4 flampiyonlu¤u
bulunan bir baflka kulüp Hibernian
da böylesine bir paralel evrende ha-
vaya fazladan 15 kupa daha kald›r›p
19 flampiyonluk görmüfl olacakt›.
Hearts, Aberdeen ve Hibernian’›n
ard›ndan ‹skoçya’n›n dördüncü bü-
yü¤ü olma onu-
runu elde ede-
cek
tak›msa
Motherwell ola-
cakt›. Tarihinin
tek flampiyonlu-
¤unu 80 sene
önce yaflayabi-
len bu mütevaz›
kulüp, Old Firm
TamSaha
59
F
‹spanya
‹lk olarak dünya futbolundaki belki de en popüler reka-
betten hareketle ‹spanya Ligi’ne ve Real Madrid ile Bar-
celona’n›n bu ligdeki hâkimiyetlerine bakal›m. La Li-
ga’da bugüne kadar oynanan 80 sezonda Real Madrid
31, Barcelona ise 21 kez mutlu sona ulaflt›. Yani La Liga
sezonlar›n›n yüzde 65’inde Real Madrid ile Barcelo-
na’dan biri ipi gö¤üsleyen taraft›. Onlar›n haricindeyse
yedi farkl› tak›m 28 flampiyonluk elde edebildi. Real
Madrid ile Barcelona’n›n flampiyonluk ortalamalar›
(26.5), bu di¤er yedi tak›m›n flampiyonluk ortalamalar›-
n›n (4) alt› kat›ndan bile fazla.
Dahas›, bu iki tak›m, rakiplerini sadece flampiyonluklar-
dan de¤il, lig ikinciliklerinden bile mümkün mertebe
58
TamSaha
Onur Erdem
Ah flu
hegemonyalar
olmasayd›
Baz› ülkelerin futbollar›, iki-üç
tak›m›n o ülkenin liginde kurmufl
oldu¤u hegemonya üzerinden
tan›mlan›yor adeta. ‹skoçya’daki
Celtic-Rangers hükümranl›¤› gibi…
Peki ya bu kulüpler olmasayd› o
zaman ortaya nas›l bir tablo ç›kard›?
utbol, hemen hemen her tak›m›n her tak›m›
yenebilece¤i bir spor olarak tan›mlan›r. Yalan
da de¤ildir asl›nda. Tarih boyunca “küçük ta-
k›m” olarak addedilen pek çok tak›m›n “dev-
leri” dize getirdi¤ine tan›kl›k etmifltir futbolse-
verler. Ancak bu tip galibiyetlerin ço¤u da an-
l›k galibiyetlerdir. Tek bir maça mahsusturlar,
uzun vadede anlamlar›n› yitirirler. 30-40
maçl›k lig maratonlar›, o küçük tak›mlar›n bir
noktadan sonra figüran olmas›n› sa¤lar. Zirve-
deyse ara s›ra bu küçükler karfl›s›nda kazaya
u¤rasalar dahi bunu sezon içerisinde illa ki te-
lafi eden büyükler yer al›r.
Futbol dünyas›nda ço¤u ülkede birkaç büyük
tak›m vard›r ve bu tak›mlar, bulunduklar› lig
üzerinde bir hâkimiyet kurar. Ancak bazen bu
tahakküm iflinin dozunu biraz kaç›ranlar da
oluyor. Bu yaz›da hem söz konusu dozu kaç›-
ran en bilindik örneklere odaklanaca¤›z hem
de e¤er o tak›mlar ve kurduklar› hegemonya-
lar olmasayd›, flampiyonluklar›n nas›l da¤›la-
bilece¤ini de¤erlendirece¤iz.
Hearts