Page 84-85 - gri-sablaon1

Basic HTML Version

988 Avrupa Futbol fiampiyonas›’n› düzenle-
me onuru Almanya’ya bahfledilmiflti. 32 ülke
yine elemelerde kozlar›n› paylaflm›fl, yedi gru-
bun birincileri turnuva için vize alm›flt›.
‹ngiltere, Yugoslavya ve Kuzey ‹rlanda ile efl-
leflen Türkiye’de moraller daha kuralar›n çe-
kildi¤i gün bozulmufltu. Seksenlerin ülke fut-
bolunda pek bir karanl›k geçmesinin müseb-
bibinin yan›na, her mânâda flaha kalkmaya
haz›rlanan ayr›l›k arifesindeki Balkan devi ek-
lenmiflti. Tabii bir önceki elemelerde çelme
takt›¤›m›z Kuzey ‹rlanda da kolay lokma de-
¤ildi. Tünelin ucu görünmüyordu.
‹lk maç›nda bugün H›rvatistan s›n›rlar›nda ka-
lan Split’te sahne alan ay-y›ld›zl›lar, sahadan
siliniyordu. Yedikleri içtikleri ayr› gitmeyen,
sadece millî tak›m de¤il gurbette de ayn› ku-
lüplerde görev yapacak Vujoviç ikizlerinden
golcü Zlatko’nun hat-tricki, yirmi yafl›ndaki
gencecik Dejan Saviçeviç’in “merhaba”s› ta-
belaya dört yazd›r›yordu.
Adal›lar karfl›s›nda içeride kopar›lan puanlarla
mutlu olmufltuk. Belki Kuzey ‹rlanda beraber-
li¤i o kadar önemli de¤ildi de ‹ngiltere’den bir
puan al›nmas› neredeyse bayram havas›nda
kutlanm›flt›. Ancak her güzel fleyin bir sonu
vard›...
Biz bu filmi izlemifltik
Türkiye, 14 Ekim 1987’de yine futbolun ma-
bedine konuk oluyordu. Ak›llarda üç y›l evvel
al›nan 8-0’l›k ma¤lubiyet dolafladursun, umut-
lar yeflermiflti. Mustafa Denizli, Wembley’de
kötü hat›ralar› olan Yaflar Duran’› kulübeye
çekmifl, eldivenleri Fatih Uraz’a teslim etmifl-
ti. ‹lk düdükle birlikte ‹ngiltere kâbus gibi çö-
küyor, k›sa bir süre sonra milyonlarca Türk
84
TamSaha
TamSaha
85
Ali Murat Hamarat
Mucizelerin
gölgesinde
“Biz bu filmi izledik” diyor; Yaflar ile
Fatih’in yedikleri içtikleri ayr› gitmi-
yordu!
Tarih tekerrür etmifl, Wembley’de
tabela yine 8-0 yazm›flt›. Moral ola-
rak çimlere gömülen Türkiye, Bel-
fast’ta Jimmy Quinn’e teslim olmufl,
formalite maç›nda da Yugoslavya’ya
3-2 kaybederek grubun dibinde yer
alm›flt›. Zirvedeki ‹ngiltere ise flam-
piyonaya kat›lma hakk›n› elde et-
miflti, hem de Heysel facias› sonras›
kulüplerinin Avrupa’dan men edildi-
¤i bir dönemde. Futbolun befli¤i,
Belçika’daki unutulmak istenen gün-
den sonra düzenlenen 1986 Dünya
Kupas›’n›n ard›ndan Euro 1988 için
de vize almay› baflarm›flt›. Son flam-
piyon Fransa elemelerde kal›rken,
Sovyetler Birli¤i, Hollanda, Dani-
marka, ‹talya, ‹spanya ve ‹rlanda da
sosis diyar›n›n yolunu tutmufltu.
A Grubu’nda Almanya ile ‹talya bafl-
rol için çekiflirken, ‹spanya ile Dani-
marka’ya figüranl›k kalm›flt›. Aç›l›fl
maç›nda Panzerlerin golünü Andre-
as Brehme atarken, günümüzün en
güzel atk› ba¤layan adam› Robero
Mancini beraberli¤i getirmiflti.
Sonraki karfl›laflmalarda unutulmaz
golcüler Jürgen Klinsmann ve Rudi
Völler, maestro Lothar Matthaeus’un
idaresi alt›nda coflunca, ev sahibi ra-
kiplerine ayn› tarifeyi uygulay›p 2-
0’dan flaflmam›fl, ‹spanya’y› tek golle
aflabilen gök mavilileri averajla geri-
de b›rakm›flt›. Çizme’nin Vikingleri
yine 2-0’la geçmesi dikkat çekiciydi.
Sovyet f›rt›nas›
B Grubu’nda f›rt›na gibi esen Sov-
yetler Birli¤i, tek ‹rlanda’ya difl geçi-
remiyordu. Hollanda’y› Rats’la devi-
ren modern futbol düflünürlerinden
Lobanovski’nin ö¤rencileri, ‹ngilte-
re’yi üçlüyordu. Aleinikov, soyad›-
n›n nas›l yaz›laca¤›n› kendisi bile
bilmeyen Mihaileçenko ve Pasulko
fileleri bulmufl, liderlik cebe kon-
mufltu.
Futbolun befli¤i s›f›r çekerken, yar› fi-
nale yükselecek ikinci tak›m› belirle-
yecek son maç adeta final havas›nda
geçiyordu. Grupta sadece ‹ngiltere’yi
Marco van Basten’in hat-tricki ile de-
virebilmifl Hollanda, mutlak galibiyet
parolas›yla Gelsenkirchen’deki Park-
stadion’a ayak basarken, bir ‹ngiliz
taraf›ndan çal›flt›r›lan ‹rlanda’ya be-
raberlik yetiyordu.
Son düzlükte fileleri bulan Wim Ki-
eft, Portakallar› havalara uçuruyor,
Jack Charlton ve flürekâs› evine dö-
nüyordu.
Hamburg’daki ilk yar› finalde ev sa-
hibiyle Hollanda kozlar›n› paylafl-
m›flt›. ‹kinci Dünya Savafl›’n›n karan-
l›k an›lar› bir tarafa, iki ülke 1974
Dünya Kupas›’n›n finalinde yine Al-
manya’da buluflmufl, kazanan Pan-
zerler olmufltu.
‹lk sözü Matthaeus söylüyordu. Ga-
latasaray’›n bafl›na geçecek Frank
Rijkaard’›n yol açt›¤› penalt›y› kulla-
nan maestro, uyuyan aslan› uyand›r-
m›flt›. Kendine gelen Portakallar›n
kazand›¤› penalt›y› atan Ronald
Koeman skoru eflitlemiflti.
Uzatmalara gidiliyor denirken, sah-
ne alan Marco van Basten köfleyi
buluyor, Hollanda, Almanya’y› 32
y›l sonra deviriyordu. Haliyle ülke
uyuyamam›fl, futbolcular ise Ruud
Gullit’in tuttu¤u diskoda yak›nlar› ve
gazetecilerle birlikte kurtlar›n› döke-
rek final için moral toplam›flt›.
Turnuva öncesi yap›lan haz›rl›k kar-
fl›laflmas›nda rakibini farkl› yenen
‹talya, Stuttgart’taki ikinci yar› finale
bunun rahatl›¤›yla ç›karken, Loba-
novski’nin baflka planlar› vard›.
‹kinci yar›da Litovçenko ve Prota-
sov’un att›¤› gollerle kazanan Sov-
yetler Birli¤i y›llar sonra final oyna-
ma hakk› kazanm›flt›.
Marco Van Basten’in Münih Olimpiyat
Stadyumu’ndaki zaman durduran volesi 1988 Avrupa
Futbol fiampiyonas›’na damga vururken, turnuvaya
son anda kat›lan Danimarka’n›n kupa yürüyüflü
sadece 1992’nin de¤il, tüm Avrupa fiampiyonalar›
tarihinin en s›ra d›fl› olaylar›ndan biriydi.
1
Avrupa Futbol
fiampiyonas›’n›n Tarihi