Page 86-87 - gri-sablaon1

Macera erken bitebilirdi

Ferguson’un M. United maceras›ndan

önce çal›flt›rd›¤› son kulüp, ülkesinde-

ki Aberdeen’di. Bu mütevaz› kulüpte

1978-1986 aras›nda tam 8 y›l görev

yapan ‹skoç hoca, Dandy Dons’lara

hayal edemeyecekleri baflar›lar yaflat-

t›. Önce Glasgow kentinin iki kulübü-

nün lig hegemonyas›na son veren

Aberdeen, 1982-83 sezonunda da

Avrupa Kupa Galipleri Kupas›’n› ka-

zand›. O y›llar› Ferguson, “Aberdeen

ile Avrupa’n›n 2 numaral› kupas›n›

kazanmak gerçekten çok özel bir

duyguydu. Çünkü Aberdeen çok kü-

çük bir kulüptü. O günleri hat›rlad›k-

ça, Aberdeen olarak kupan›n iki bü-

yük favorisi Bayern Münih ve Real

Madrid’i nas›l ma¤lup etti¤imizi hâlâ

kendi kendime sorar›m” cümleleriyle

yorumluyor. Ferguson, ülkesinde rüfl-

tünü ispat ettikten sonra Tottenham ve

Arsenal’den gelen teklifleri reddede-

rek Bobby Charton’un arzusuyla, 45

yafl›nda, Manchester United’›n yolu-

nu tuttu. ‹skoç hoca 1986’da, sezon

bafllad›ktan sonra K›rm›z› fieytanlar›n

bafl›na geçti¤inde, ortada flimdiki gibi

güçlü ve imaj› iyi bir kulüp yoktu. Fer-

guson göreve bafllad›¤›nda M. United

ligde 20. s›radayd›.

Ferguson’un M. United’daki ilk y›llar›

oldukça s›k›nt›l› geçti. ‹lk 4 y›l sonun-

da kap› önüne konulabilirdi ‹skoç!

Çünkü ortada kazan›lan ne bir lig

flampiyonlu¤u ne de bir kupa vard›.

Bu noktada Ferguson’un dibe vurmufl

bir M. United’da göreve bafllad›¤› ger-

çe¤ini unutmamak lâz›m. 1990’l› y›l-

lar›n ilk aylar› Ferguson için tam bir

kâbustu. Onu kovulmaktan kurtaran

oyuncu Mark Robins oldu. O döne-

min yedeklerinden olan Robins, Lig

Kupas› maçlar›nda Nottingham Forest

ve Oldham filelerini havaland›rarak

tak›m›n›n tur atlamas›n› sa¤larken, ‹n-

giliz spor medyas›n›n ve taraftarlar›n

istifas›n› bekledi¤i Ferguson’u da ip-

ten al›yordu. Robins’in kritik golleri

sayesinde ad›n› finale yazd›ran Fergu-

son’un M.United’›, Cyrstal Palace en-

gelini de iki maçta geçip, mutlu sona

ulaflmas›n› bildi. Bu ‹skoç hocan›n

K›rm›z› fieytanlarla kazand›¤› ilk ku-

payd›. Bu kupa zaferini Fergu-

son, “Her fleyden önce güven

aç›s›ndan bu kupa çok önem-

liydi. Ve biliyordum ki, art›k

kap› önüne konulma tehlikesi

ortadan kalkm›flt›” fleklinde de-

¤erlendiriyor.

Doyumsuz Ferguson!

Ferguson’lu M. United ilk kupa

zaferini 1990’da kazand›ktan

sonra, ikinci mutlu son Avrupa

Kupa Galipleri Kupas›’nda gel-

di. Ferguson’un talebeleri,

1991’de finalde Barcelona’y›

2-1 ma¤lup etmeyi baflard›. Bu

Ferguson’un Avrupa arenas›n-

daki ikinci kupas›yd›. Art›k ‹s-

koç hoca, M. United’daki kol-

tu¤unu sa¤lamlaflt›rm›flt›. O za-

mandan bu zamana Fergu-

son’lu M. United, ‹ngiltere s›-

n›rlar› içinde 12 lig flampiyon-

lu¤u, 5 Federasyon Kupas› ve 4

Lig Kupas› kazan›rken, ulusla-

raras› arenada da 2 defa olmak

üzere fiampiyonlar Ligi ve UEFA Ku-

pas›, 1’er defa olmak üzere Kupa Ga-

lipleri Kupas›, K›talararas› Kupa ve Sü-

per Kupa’y› müzesine götürdü. Orta-

da istikrar kaynakl› çok büyük baflar›

var. Bu noktada bir ayr›nt›y› da unut-

mamak lâz›m; Ferguson’un M. Uni-

ted’› 1992-93 sezonunda kazand›¤›

flampiyonluktan sonra, bu baflar›y› 11

defa tekrarlarken, mutlu sonu göre-

medi¤i 7 sezonda ise ligi ya ikinci ya

da üçüncü s›rada bitirdi. Karfl›m›zda

baflar›ya doymayan bir teknik direktör

profili bulunuyor. Peki Ferguson’u

Ferguson yapan özellikler neler?

Bu konuda hem ‹skoç hocan›n hem

de onu yak›ndan tan›yan futbolcu, ga-

zeteci ve meslektafllar›n›n ilginç gö-

rüflleri var.

‹sterseniz önce Ferguson’un kendi a¤-

z›ndan ç›kan sözlerle bafllayal›m:

l

“Dünyaya bu mesle¤i yapacak ye-

tenekle gelmiflim. Çocuklu¤umdan

beri hep do¤ru kararlar ald›m.”

l

“Ne yapt›¤›ma de¤il ne yapaca¤›-

ma bakar›m. Bunun için yapt›klar›m›

gözümde büyütmem.”

l

“Bugün geldi¤im noktay› yolun ba-

fl›nda asla hayal edemezdim.”

l

“Kariyerim boyunca kazand›klar›m›

evimde göremezsiniz. Ya bankadad›r-

lar ya da Old Trafford’un müzesinde.”

l

“Genç antrenörlere söyledi¤im çok

önemli bir fley var; o da iyi bir kulüp

baflkan›na sahip olmalar›. Ayn› za-

manda flansl› da olmalar› gerekiyor.”

l

“E¤er elimde bir futbol kitab›yla eve

gidecek olursam, eflim bana bununla

ne yap›yorsun diye sorar.”

l

“Söylemesi hofl de¤il ama bizim

meslekte duygusal olamazs›n›z. Ge-

rekti¤inde size hizmet etmifl futbolcu-

nuza, gitmesi gerekti¤ini söyleyebil-

melisiniz.”

l

“Benim için bir fley ya beyazd›r ya

siyah. E¤er saha içinde kulübü geriye

götürecek bir fley görürsem hemen

müdahale etmem, karar vermem ve

sonuçlar›na katlanmam gerekir. Bunu

kariyerim boyunca baflar›yla uygula-

d›m.”

l

“25 y›l önce her fleyi tek bafl›ma ya-

pabilece¤imi düflünürdüm. Ama flim-

di geriye dönüp bakt›¤›mda bu dü-

flüncenin ne kadar yanl›fl oldu¤unu

görüp, kabul edebiliyorum.”

l

“Bu süreçteki sorun; gençken her

86

TamSaha

fleyi yapabilece¤inizi düflünüyorsu-

nuz. Ancak hayat yolu size gerçekleri

istemeseniz de ö¤retiyor. Bugün 69

yafl›nday›m, hâlâ ö¤renmeye aç›¤›m.”

Mütevaz› ‹skoç

Ferguson’un a¤z›ndan ç›kan bu söz-

ler, baflar›y› hedefleyen teknik direk-

törler için tam bir k›lavuz niteli¤inde.

Bir de ‹skoç futbol adam›yla çal›flanla-

r›n de¤erlendirmeleri var. Onlar da

oldukça dikkat çekici. Bir dönem Ar-

senal’i çal›flt›ran George Graham, Fer-

guson için, “Onun en büyük silah›, tü-

kenmeyen futbol arzusudur” diyor.

Ferguson’un eski talebelerinden Fran-

s›z kaleci Barthez ise eski teknik pat-

ronunu, “Sade ve alçakgönüllüdür.

Futbolcular›yla yak›ndan ilgilenir, çok

dikkatlidir. Elde etti¤i baflar›lar ve ya-

ratt›¤› de¤ere karfl› tevazuunu koru-

mas›n› bilmifltir” fleklinde tan›mlar-

ken, ‹skoç hocan›n talebeleriyle olan

iliflkisini, “Oyuncular›yla bire bir ko-

nuflmalara çok önem verirdi. Bu sü-

reçte ben ona güvenirdim, o da bana.

Bize verdi¤i her mesaj, her ö¤üt

önemliydi. Düflünmemizi ve kendi-

mizi sorgulamam›z› isterdi. ‹tiraf

etmeliyim ki; onun geçmiflte ba-

na söylediklerini flimdi anlam-

land›r›yorum ve zaman zaman

yaflad›¤›m olaylar karfl›s›nda

Ferguson nas›l bir yorum yapar-

d› diye düflünüyorum” cümlele-

riyle aç›kl›yor.

Günümüz futbolunun y›ld›z

isimlerinden bir tanesi olan Por-

tekizli Cristiano Ronaldo da eski

hocas›n› öve öve bitiremiyor:

“Onu tan›d›¤›mda 18 yafl›nday-

d›m. Sadece futbolcu olarak de-

¤il bir insan olarak geliflmemde

Ferguson çok belirleyici oldu.

E¤er onu babam olarak görüyor-

sam, hayat›mdaki yeri daha iyi

anlafl›lacakt›r. Çok fley ö¤ren-

dim ondan. E¤er bugün tüm

dünyan›n tan›d›¤› bir futbolcuy-

sam, bunu ona borçluyum.”

M. United’da 20 y›la (1992-

2011) yak›n bir süredir forma gi-

yen Gary Neville da Fergu-

son’un baz› kesimlerce yanl›fl

tan›nd›¤›n›n alt›n› çizip, hocas›-

n›, “Baz›lar› onun futbolcular›na ba¤›-

r›p ça¤›rd›¤›n› ileri sürüyor. Kimse ku-

sura bakmas›n ama bu flekilde bir

davran›fl modeliyle hiç kimse M. Uni-

ted’›n bafl›nda 25 y›l görev yapamaz.

E¤er onun bu sürede ne kadar ba¤›rd›-

¤›n› bana sorarsan›z, verece¤im ce-

vap yüzde 0.001 olur! Her gün bizim-

le futbol konuflur ve bizim haberleri-

mize kulak verir. Bu noktada belirt-

meliyim ki, korkutucu bir taraf› da var

ve her futbolcu da bunun bilincinde-

dir” cümleleriyle anlat›yor. Neville bir

de maçlardan önce Ferguson’un dav-

ran›fl›yla ilgili ilginç bir tablo çiziyor:

“Sahaya ç›kmadan önce çok fazla ko-

nuflmaz, bizi yaln›z b›rak›r, nadiren

belki iki-üç kelime eder ve soyunma

odas›n›n önünde her oyuncusunun

elini s›kar.”

Bu arada 1986-1992 aras›nda Uni-

ted’da forma giyen Mark Robins de

eski hocas›yla ilgili göz ard› edilme-

mesi gereken bir ayr›nt› veriyor: “Fer-

guson’u di¤erlerinden farkl› k›lan en

önemli özellik gençlere önem verme-

si. Gençlik y›llar›m›zda bize flans ve-

rirken, bizi ikna etmesini de çok iyi

bilirdi. Ayr›ca onun yapt›¤› en de¤erli

ifllerden bir tanesi yeni scout sistemini

oluflturmas›yd›. Yeni antrenman saha-

s›n› kulübe kazand›rmas› da göz ard›

edilmemeli. Vizyonerli¤iyle M. Uni-

ted’›n altyap›s›n› yenileyip daha ve-

rimli hale getirdi. Bunun da en az ka-

zand›rd›¤› flampiyonluklar kadar

önemli oldu¤unu düflünüyorum.”

Mourinho’nun ilham kayna¤›

Sadece eski talebeleri de¤il, meslek-

tafllar› ve gazeteciler de Ferguson için

oldukça olumlu de¤erlendirmeler ya-

p›yor. Bir dönem Chelsea’yi çal›flt›-

ran, flimdilerde Real Madrid’in bafl›n-

da olan Jose Mourihno, ‹skoç meslek-

tafl›na olan sayg›s›n›, hayranl›¤›n›, “O

benim ilham kayna¤›md›r. Hep söyle-

miflimdir, Ada’ya gidip Chelsea’yi ça-

l›flt›rma nedenlerimden biri Fergu-

son’dur. O her antrenör için bir mo-

deldir. Ferguson ismini telaffuz etti¤i-

mizde akl›m›za iki fley geliyor; onun

özel biri olmas› ve kazanma kültürü...

Tahmin ediyorum, hiç kimse ayn› ku-

lüp çat›s› alt›nda onun kazand›¤› ka-

dar flampiyonluk, kupa kazanamaz”

cümleleriyle aktar›yor. 40 y›ld›r

M. United’› takip eden ‹ngiliz gazete-

ci David Meek ise “Ferguson’un en

önemli özelli¤i yanl›fllar›ndan ders ç›-

kartmas›” ifadesini kullan›p, ‹skoç ho-

ca için, “Gençlere güvenerek hep yo-

luna devam etmifltir. Ayr›ca ald›¤›

oyuncular› sistemine adapte etmeyi

de çok iyi bilir. Kendine güveni çok

fazla oldu¤undan, yapt›¤› yanl›fllar-

dan ders ç›kartma konusunda bir s›-

k›nt› yaflamaz. Onunla yaflad›¤›m en

dikkat çekici an›m ise 1991 y›l›nda

Kupa 2 finalinde Barcelona’y› yenip

flampiyon olduktan sonra, ‘Hadi flim-

di önümüze bakal›m, çünkü s›rada lig

flampiyonlu¤u var. Evet bugünü oynu-

yoruz ama yar›n› da planlamal›y›z’

demesiydi. O kazand›¤›yla de¤il ka-

zanacaklar›yla daha çok ilgilenir” di-

yor. Meek’in sözleri Ferguson’un bir-

kaç y›l daha M. United’›n bafl›nda ka-

laca¤›n› gösteriyor. Çünkü ‹skoç hoca

hâlâ gençlere flans veriyor ama gele-

ce¤in planlar›n› yap›yor.

25 y›l 30’a ç›kar m› dersiniz?

TamSaha

87