G
üney Amerika futbolunun millî
tak›mlar düzeyindeki en büyük
turnuvas› Copa America,
Uruguay’›n flampiyonlu¤uyla
tamamland›. “Forlangiller”; Arjantin,
Brezilya ve Meksika’n›n en fazla
çeyrek final görebildi¤i turnuvaya
zorlanarak bafllasa da rakipsiz
kald›ktan sonra rahat bir
flampiyonlu¤a ilerledi. Ekip böylece,
15. Copa America flampiyonlu¤u
sayesinde, ev sahibi Arjantin’le
paylaflt›¤› rekorun tek sahibi oldu.
Brezilya art arda üçüncü
flampiyonlu¤u kazanma (ki bunu
baflarabilselerdi 2015’te ev sahipli¤i
yapacaklar› turnuvada art arda
dördüncü kez flampiyon olup ezeli
rakipleri Arjantin’in 40’l› y›llarda elde
etti¤i baflar›y› tekrarlama flans›
bulacaklard›), Arjantin ise 1993’ten
bu yana devam eden Copa America
hasretini dindirme f›rsat›n›
de¤erlendiremedi. Turnuvan›n geneli,
beklenen futbol kalitesinden uzak
kal›rken, gol ortalamas› da
beklentileri karfl›lamad›.
Adettendir, kazananla bafllayal›m.
Uruguay, bu turnuvaya favori olarak
gelen ekiplerden biriydi. Fakat
C Grubu’nda fiili ve Peru’nun yan›
s›ra CONCACAF ülkeleri aras›nda
düzenlenen Gold Cup’› kazand›ktan
sonra Copa America’ya özel davetle
kat›lan Meksika ile de eflleflince,
Uruguay’›n Brezilya ve Arjantin’den
daha fazla zorlanaca¤›n› düflünmeye
bafllad›k. “Daha fazla” olmasa bile
zorland›lar da... ‹lk maçta, grup
sonunculu¤unun en büyük aday›
oldu¤u san›lan Peru karfl›s›nda 1-0
geriye düflülüp al›nan 1 puan,
moralleri o kadar fazla bozmad›.
Teknik Direktör Oscar Tabarez’in
can›n› as›l s›kan, ikinci maçta fiili
karfl›s›nda al›nan 1-1’lik beraberlikti.
Zira Uruguay, elenmenin efli¤ine
gelmiflti.
Tango ve samba da aksak
Uruguay bu s›k›nt›lar› yaflarken,
Arjantin ve Brezilya’n›n durumu da
pek farkl› de¤ildi. A Grubu’nda
Kolombiya, Kosta Rika ve Bolivya ile
eflleflen Arjantin; Bolivya ve
Kolombiya maçlar›ndan sadece birer
puan ç›karm›flt›. Üstelik y›ld›zlarla
dolu kadronun oynad›¤› futbol da
özellikle savunma ve hücum hatt›
aras›ndaki büyük kopukluk nedeniyle
hiç keyif vermiyordu. Venezuela,
Paraguay ve Ekvador’la birlikte
B Grubu’nda yer alan Brezilya da bu
tak›mlardan ilk ikisiyle berabere
kalm›fl ve elenmenin k›y›s›na gelmiflti.
Futbollar› keyif vermeyince saç
modelleri elefltirilmeye bafllanan
“Sambac›lar”da da teknik direktör
Mano Menezes topun a¤z›na
yerlefltirilmek üzereydi.
‹lk iki maçlar itibar›yla hem
favorilerin elenmenin efli¤ine gelmesi
hem de at›lan gol say›s›n›n azl›¤›
turnuvan›n seyir zevki aç›s›ndan
tehlike çanlar›n›n çalmas›na neden
oldu. Üçüncü maçlar ise genel
itibar›yla baflar›l› geçen telafi s›navlar›
niteli¤indeydi.
Uruguay gruptaki son maç›n›, Gold
Cup’› kazanan kadronun tamam›n›
Arjantin’e götürmemesine ra¤men
favorilerden biri say›lan Meksika’ya
karfl› oynayacakt›. Fakat turnuvan›n
hemen öncesinde kamp yap›lan otele
iki seks iflçisinin getirildi¤i ortaya
ç›k›nca sekiz Meksikal› oyuncu
kadro d›fl› b›rak›lm›fl ve “davetliler”
bir kez daha büyük kan kaybetmiflti
(Gold Cup s›ras›nda da kan›nda
klenbuterole rastlanan befl oyuncu
kadro d›fl› kalm›flt›).
Copa America’daki ilk iki maç›n›
kaybeden Meksika, Uruguay’a da tek
golle boyun e¤di. Böylece, fiili
birinci, Uruguay ikinci, Peru da
üçüncü olarak C Grubu’ndan ç›kan
tak›mlar oldu.
Arjantin de A Grubu’ndaki ilk iki
maçta yaflad›¤› dört puanl›k kayb›,
son maçta Kosta Rika’y› 3-0 yenerek
telafi etti. Kolombiya’n›n birinci,
Arjantin’in ise ikinci oldu¤u grupta,
Kosta Rika en kötü üçüncü, Bolivya
da sonuncu oldu¤u için elendi.
B Grubu ise en çekiflmeli son
maçlar›n oynand›¤› grup oldu.
Brezilya, 4-2’lik Ekvador galibiyeti
sayesinde puan›n› befle yükseltti ve
son maçta Paraguay ile 3-3 berabere
kalan Venezuela’y› averajla geçip
birinci oldu. Üç maç›ndan da
beraberlikle ayr›lan Paraguay ise en
iyi ikinci grup üçüncüsü olarak
çeyrek finale yükseldi. Üstelik bu
beraberlik al›flkanl›¤› finale kadar
devam edecekti.
Muslera devleflti
Brezilya son maçta
grup birincili¤ini almay›
baflard›, fakat kendi
gruplar›nda bunu
yapamayan Arjantin ile
Uruguay, çeyrek finalde
birbirleriyle eflleflerek
bedel ödedi. Uruguay
5. dakikada Perez ile
öne geçerken, 17’de
Real Madridli Higuain,
Barcelonal› Messi’nin
adrese teslim ortas›n›
kafayla tamamlay›p
skora denge getirdi.
Penalt› at›fllar›na
geçilene kadar baflka
gol gelmedi.
Uruguay befl penalt›
at›fl›n›n tamam›n› gole
çevirirken, o gün henüz
Galatasaray’la resmi
imzay› atmam›fl olan Arjantin
do¤umlu Uruguayl› file bekçisi
Fernando Muslera, Carlos Tevez’in
penalt›s›n› kurtararak tak›m›n› yar›
finale tafl›d›. Turnuvan›n
sürprizlerinden Peru ise Kolombiya
karfl›s›nda 90 dakikas› golsüz biten
maçta 101’de Lobaton ve 111’de de
Vargas’la goller bulup Uruguay’›n
yar› finaldeki rakibi oldu.
Ayn› gruptan ç›kan Brezilya ile
Paraguay, çeyrek finalde de karfl›
karfl›ya geldi. Bu karfl›laflma da t›pk›
grup maç› gibi berabere bitince
(2-2’lik grup maç›n›n aksine, bu kez
gol olmad›), uzatmalara ve ard›ndan
da penalt›lara geçildi. Penalt›larda efli
benzeri az görülecek bir fley yafland›
ve Brezilyal› oyuncular hiçbir
penalt›dan faydalanamad›. Hâl böyle
olunca, ilk penalt›s›n› kaç›rmas›na
ra¤men Estigarribia ve Riveros ile
birer at›fl› de¤erlendiren Paraguay,
ad›n› yar› finale yazd›rd›.
Turnuvan›n bir baflka sürprizi
Venezuela da çeyrek finalde
karfl›laflt›¤› fiili’yi 2-1 yenerek yar›
finalist oldu. Venezuela böylece,
Güney Amerika Futbol
Konfederasyonu CONMEBOL’e üye
10 ülke aras›nda Copa America’da
yar› final görmeyi baflaramayan tek
tak›m olmaktan da kurtulman›n
sevincini yaflad›.
Nâgalip finalist; Paraguay
Paraguay’›n “beraberlik” al›flkanl›¤›
yar› finalde de devam etti. Venezuela
karfl›s›nda 90 dakika ve uzatmalar
golsüz geçilirken, penalt› at›fllar›
sonunda final bileti, 5-3’lük skorla
Paraguay’›n oldu. Paraguay böylece,
Copa America tarihinde, tüm
maçlar›n›n 90 dakikas› beraberlikle
bitmesine ra¤men ad›n› finale
yazd›rmay› baflaran ilk ve tek tak›m
unvan›n› ald›. Bir baflka deyiflle
(penalt›larla gelen zaferlerin
istatistiklere galibiyet olarak
ifllenmedi¤ini düflünürsek) Paraguay,
Copa America tarihinin ilk nâgalip
finalistiydi.
Bu maçtan bir gece önce oynanan
yar› finaldeyse, Uruguay, Peru’yu
2-0’l›k skorla geçti. ‹lk iki grup
maç›nda gördü¤ü kâbustan, kan
kaybetmifl olan Meksika karfl›s›nda
uyanan Uruguay, böylece Arjantin gibi
bir favoriyi elemifl olman›n ödülünü
de görece rahat geçen bir yar› final
maç›yla alm›fl oldu. Uruguay’a finali
getiren gollerin ikisinin alt›nda da
geçen sezonun devre aras›nda
Ajax’tan Liverpool’a transfer olan
Luis Suarez’in imzas› vard›.
Yar› finalin ma¤luplar›n›
23 Temmuz’da La Plata’da buluflturan
üçüncülük maç›nda Peru,
Venezuela’y› 4-1 ma¤lup etti.
Galibiyeti getiren gollerden üçünü
atan Paolo Guerrero gol krall›¤›nda
zirveye yükselirken, Peru, 1939 ve
1975’te kazand›¤› Copa America’da
tam 7. kez üçüncü s›ray› ald›
(Peru’dan daha fazla üçüncülük alan
tek ekip, dokuz üçüncülükle
Uruguay). Venezuela ise bu yenilgiye
ra¤men, Copa America’daki en iyi
derecesine ulaflman›n ve kanser
tedavisi gören Hugo Chavez’e moral
vermifl olman›n tesellisiyle ayr›ld›
Arjantin’den.
Finalde net galibiyet
1999’dan bu yana ilk finalini gören
ve 1995’ten sonraki ilk
flampiyonlu¤unu yaflamak isteyen
Uruguay, bir ay önce River Plate’in
‹kinci Lig’e düflüflüne sahne olan
Estadio Monumental’de oynanan
finalde, Paraguay’› 3-0’l›k skorla
geçti. Gol perdesini henüz
11. dakikada Luis Suarez açarken,
41’de fark› ikiye ç›karan Diego
Forlan, 89’da da skoru ilân etti.
Böylece Uruguay, Copa America’da
15. kez flampiyonluk yaflad› ve
turnuva bafllamadan önce Arjantin’le
paylaflt›¤› rekorun tek sahibi oldu.
1953 ve 1979 flampiyonu Paraguay
ise 6. kez final kaybetti ve bu alanda
Arjantin (12) ve Brezilya’dan (11)
sonra gelen Uruguay’› yakalad›.
Tak›m istatistiklerine bakacak olursak,
Uruguay 6 maçta ald›¤› 3 galibiyet ve
3 beraberlikle turnuvay› nâma¤lup
kapatan tek tak›m oldu ve %66.7’lik
verimlilik oran›yla da en baflar›l›
ekipti. Finalin ma¤lubu Paraguay ise
ç›kt›¤› 6 maç›n hiçbirini kazanamad›
ve toplam 5 beraberlik, 1 ma¤lubiyet
ald›. %0’l›k galibiyet ve %27.8’lik
verimlilik oranlar›, Paraguay’› istatistik
baz›nda en baflar›s›z dördüncü tak›m
yapt›. Onlardan baflar›s›z üç ekip
Ekvador, Bolivya ve Meksika zaten
gruptan ç›kamam›flt›. Grubundan
ç›kamayan son tak›m Kosta Rika ise 3
maçta 1 galibiyet ald›¤› için %33’lük
verimlilik oran›na ulafl›p Paraguay’›
ard›nda
b›rakt›.
K›sacas›
Copa
America
2011,
istatistiklerin
“her fley”
olmad›¤›n›
kan›tlayan
turnuvalar
aras›na ad›n›
yazd›rd›.
Bireysel
istatistiklere
bakacak
olursak,
üçüncülük
maç›nda
yapt›¤›
“hat-trick” sayesinde gol say›n› befle
yükselten Perulu Paolo Guerrero
turnuvan›n gol kral› oldu. Yar› finalde
iki, finalde ise bir say›ya imza atan
Uruguayl› Luis Suarez ise toplam dört
golle Guerrero’yu takip etti. Arjantinli
Sergio Agüero bu iki rakibinden iki
maç daha az oynad› ve toplam üç
golde kald›. Gol krall›¤›n› kaç›ran
Luis Suarez, turnuvan›n en de¤erli
oyuncusu seçilirken, en iyi genç
futbolcu ödülü yine Uruguay’dan
Sebastian Coates’e gitti. Paraguay’›n
file bekçisi Justo Villar ise turnuvan›n
en iyi kalecisi seçildi.
Kart rekortmeni “centilmen”
Kupada toplam 128 sar›, 14 de
k›rm›z› kart gösterildi. Maç bafl›na sar›
kart oran› 4.92, k›rm›z› kart oran› ise
0.54 oldu. 18 sar› kartla bu alanda en
“verimli” ülke olan Uruguay, bir de
k›rm›z› kart görmesine ra¤men
Fair-Play ödülüne lây›k görüldü.
Bu konudaki en büyük flanslar›, onlar
kadar ya da onlardan az k›rm›z› kart
gören tak›mlar›n, çeyrek finalden
ötesini görememifl olmalar› ve bu
yüzden sar› kart say›lar›ndaki düflük
rakamlar›n pek fazla bir fley ifade
etmemesiydi.
Sonuç olarak, bu y›lki Copa America,
tak›mlar›n iddial› kadrolar›na ra¤men,
özellikle grup maçlar› itibar›yla
bekleneni vermekten biraz uzak
geçti. 24 maçta at›lan 54 gol ve
tutturulan 2.07’lik gol oran› seyirciler
için hayal k›r›kl›¤› olurken, Arjantin
ve Brezilya’n›n ald›¤› sonuçlar da bu
ülkelere ve Messi baflta olmak üzere
y›ld›zlara hayal k›r›kl›¤› yaflatt›.
Öte yandan 15. flampiyonlukla,
tangonun kökeni konusunda hâlâ
tart›flmal› oldu¤u Arjantin’i geride
b›rakan Uruguay, söz konusu dans›
2013’te Brezilya’da düzenlenecek
Konfederasyonlar Kupas›’nda
sergileme flans› yakalad›. Bir sonraki
Copa America’da neler yaflanaca¤›n›
ise 2015’te Brezilya’da ö¤renece¤iz.
İbrahim
Koçyiğit
TamSaha
34
Arjantin’in ev sahipliğinde, bu yıl 43.’sü düzenlenen Copa America’da zafer Uruguay’ın oldu.
Finalde Paraguay’ı deviren Uruguay, diğer favoriler Arjantin, Brezilya ve Meksika’nın en iyi
ihtimalle çeyrek final gördüğü turnuvayı 15. kez kazanmanın ve rekora tek başına sahip
olmanın mutluluğunu yaşadı.
Copa America
Tangoyu bu kez Uruguay yapt›
Tangoyu bu kez Uruguay yapt›
TamSaha
35
GOL KRALLI⁄I
1.
Paolo Guerrero
(Peru)
5
2.
Luis Suarez
(Uruguay)
4
3.
Sergio Agüero
(Arjantin)
3
4.
Neymar
(Brezilya)
2
Alexandre Pato
(Brezilya)
2
Radamel Falcao
(Kolombiya) 2
Felipe Caicedo
(Ekvador)
2
Diego Forlan
(Uruguay)
2
Alvaro Pereira
(Uruguay)
2
Baflar› Oranlar›
Tak›m O G B M A Y Av. P GO* VO**
Uruguay 6 3 3 0 9 3 +6 12 %50 %66.7
Paraguay 6 0 5 1 5 8 -3 5 %0 %22.8
Peru
6 3 1 2 8 5 +3 10 %50 %55.6
Venezuela 6 2 3 1 7 8 -1 9 %33.3 %50
fiili
4 2 1 1 5 4 +1 7 %50 %58.3
Kolombiya 4 2 1 1 3 2 +1 7 %50 %58.3
Arjantin
4 1 3 0 5 2 +3 6 %25 %50
Brezilya
4 1 3 0 6 4 +2 6 %25 %50
Kosta Rika 3 1 0 2 2 4 -2 3 %33.3 %33.3
Ekvador
3 0 1 2 2 5 -3 1 %0 %11.1
Bolivya
3 0 1 2 1 5 -4 1 %0 %11.1
Meksika
3 0 0 3 1 4 -3 0 %0 %0
GO: Galibiyet Oran›, VO: Verimlilik Oran›